Ülkemizde 23 milyondan fazla taşıt bulunmaktadır. Bu
taşıtların en önemli uzvu olan oto lastiklerin seçimi, arabanın sürüş
konforundan tutun yük çekmesine kadar birçok faktör için önemlidir. Oto
lastiklerin hiç kullanılmasa bile raf ömrünün 8-10 yıl arasında olduğu
belirtiliyor. Bayatlamış bir oto lastik hiç kullanılmasa bile risk taşır. Aldığımız
oto lastiklerin üzerinde birçok yazı ve kod bulunmaktadır. Bunlar lastiğin ne
amaçla kullanılacağından tutun üretim şekline kadar yazmaktadır. Bu yazımda,
size bu yazı ve kodların anlamlarını elimden geldiğince açıklamaya çalışacağım.
Öncelikle kullanım alanlarına göre oto lastik desenlerini inceleyelim.
Oto Lastik Desen
Tipleri
Oto lastik desen tipleri 7 tanedir. Sizin için sadece 5 tane
oto lastik deseni seçtim.
1) Düz Lastik Tipi: Daha iyi direksiyon hakimiyeti,
sessiz bir sürüş konforu ve daha az yakıt tasarrufu sağlar.
2) Dişli Lastik Tipi: Yola daha iyi tutunmasından dolayı,
daha iyi çekiş ve daha iyi fren performansı, ıslak, çamurlu ve karlı zeminlerde
üstün manevra kabiliyeti sağlar. Asfalt dışındaki her türlü yolda da daha iyi performans
sağlar.
3) Blok Tipi Lastik: Üstün kavrama ve çekiş gücüyle
beraber üstün fren performansı sağlar.
4) Düz-Dili Tip Lastik:
İyi dengelenmiş
direksiyon hakimiyeti ve çekiş yeteneği, hem ön hem çeker aksta kullanım imkanı
ve asfalt dışı yollarda kullanım imkanı sunar.
5) Kar-Çamur Tip
Lastik: Karlı ve
çamurlu yollarda üstün çekiş gücüyle beraber fren emniyeti ve yol kavrama
performansı iyidir.
Oto Lastik Teknik
Bilgileri
Oto lastik yanağındaki yazı ve kodların bizim için önemli
olanlarını öğreneceğiz. Ayrıca lastik ömür çizgisi ve lastik üretim tarihini
ele alacağım. Oto lastik yanak bilgilerini resim üstünden anlatmak gerekirse:
Kullanım Alanı: Oto lastiğin kullanım alanını
belirler. M(Mortar)=Çamur,
S(Snow)=Kar ve MS=Bu oto lastikler 4 mevsim kullanılabilir.
Taşıtın Cinsi: Oto lastiğin yolcu ya da yük taşıtı
için mi olduğunu gösterir. P(Passanger)=Yolcu, LT(Light Truck)=Kamyonet
Taban Genişliği(mm): Oto lastiğin yola temas ettiği sırtın(tabanın)
milimetrik olarak genişliğidir. Yukarıdaki örnekte lastiğin taban genişliği
175 mm olarak verilmiştir.
Yanak Genişliği(mm): Örneğin yukarıdaki resimde 175/65
yazılmış. 65 rakamı %65’lik oranı demek. Yani, yanak genişliğinin taban
genişliğine oranı yüzde olarak ifadesidir. Yukarıdaki örnek resimden değerleri
aşağıdaki formüle yerleştirirsek anlamış olursunuz.
Lastik Cinsi: R(Radyal)=Telli yapı, Çapraz yapı
lastiğin imal teknikleridir.
Jant Çapı(inch): 1 inch(inç)=2,54 cm’dir.
Maksimum yük(kg): Lastik başına düşen ağırlıktır. Örneğin yukarıdaki
örnekte 82 yazılmış. Tablodaki karşılığı 475 kg’dır.
Maksimum Hız(yüklü): Taşıt yüklüyken lastiğin güvenli olarak
yapabileceği maksimum hızı alfabetik kodlarla gösterir. Örneğin yukarıdaki
örnekte T harfi yazılmış. Tablodaki karşılığı saatte maksimum 190 km'dir.
TL(Tubeless): iç lastiksiz anlamına gelir. Halk
arasında “dublexs” diye bilinir.
TT(Tube-Type): İç lastikli anlamına gelir.
RF(Rein-Force): Güçlendirilmiş anlamına gelir.
XL(Extra Load): Daha fazla yük anlamına gelir.
Lastik Ömür Çizgisi: Güvenli sürüş limitini belirleyen ve
lastiğin ömrünün sonuna doğru yaklaştığını gösteren bir çizgidir. Taşıt
sahipleri bu çizgiye bakarak lastiğin ne kadar aşındığını öğrenebilir. Bu
çizginin altına inilirse lastik eski performansı göstermez. Yol tutuş özelliği
ve fren kabiliyetinde performans düşüklüğü olur.
Lastik Üretim Tarihi: Lastik almadan önce bakılması gereken en
önemli husustur. Özellikle indirimli diye piyasanın çok altında ucuz satılan
lastikler alınırken dikkat edilmesi gerekir. Üretim tarihi üzerinden en fazla 2
sene geçmemiş olan lastikleri almaya özen gösterelim.
Yukarıdaki resimde “3517” yazıyor. Bunun açılımı 2017 senesinin
35’inci haftasında üretildiğini gösteriyor.